Trong quá trình phát triển năng lượng tái tạo, an toàn và ổn định khi hòa lưới là yếu tố then chốt để hệ thống điện mặt trời vận hành bền vững. Tại Vương quốc Anh và châu Âu, các inverter và hệ thống phát điện phân tán bắt buộc phải tuân thủ tiêu chuẩn kỹ thuật G99,một trong những quy chuẩn đấu nối lưới điện nghiêm ngặt nhất hiện nay. Hãy cùng Việt Nam Solar tìm hiểu chi tiết về ý nghĩa, phạm vi áp dụng và lợi ích khi lựa chọn inverter đạt chứng chỉ G99 – giải pháp đảm bảo hệ thống điện mặt trời hoạt động an toàn, ổn định và đạt chuẩn quốc tế.
1. Giới thiệu tiêu chuẩn G99
Trong lĩnh vực điện mặt trời hòa lưới, việc đảm bảo an toàn, ổn định và tương thích với lưới điện quốc gia là yếu tố bắt buộc. Tại Vương quốc Anh, các hệ thống phát điện (bao gồm inverter điện mặt trời, hệ thống lưu trữ năng lượng, tuabin gió, máy phát điện) được quản lý theo tiêu chuẩn kỹ thuật G99 – Engineering Recommendation. G99 do Hiệp hội Năng lượng Anh (Energy Networks Association – ENA) ban hành. Tiêu chuẩn G99 quy định toàn bộ yêu cầu kỹ thuật, quy trình đấu nối và điều kiện an toàn khi các thiết bị phát điện hoạt động song song với lưới điện phân phối (Distribution Network). Nói cách khác, đây là giấy phép kỹ thuật bắt buộc để inverter hoặc hệ thống điện mặt trời được phép hòa lưới tại Anh Quốc và châu Âu.
Phạm vi áp dụng của tiêu chuẩn G99
Tiêu chuẩn G99 được áp dụng cho các hệ thống phát điện có công suất lớn hơn 16A/pha (tương đương 3,68 kW cho 1 pha hoặc >11 kW cho 3 pha).
Các thiết bị và hệ thống nằm trong phạm vi điều chỉnh bao gồm:
-
Hệ thống điện mặt trời (PV systems).
-
Tuabin gió, máy phát đồng bộ hoặc máy phát cảm ứng.
-
Hệ thống lưu trữ năng lượng (Battery Energy Storage – BESS).
-
Các nguồn phát điện hỗn hợp trong nhà máy hoặc khu công nghiệp.
Đối với các hệ thống nhỏ hơn 16A/pha, tiêu chuẩn G98 được áp dụng thay thế. G99 ra đời từ năm 2019, chính thức thay thế tiêu chuẩn cũ G59 để đồng bộ với Grid Code châu Âu (EN 50549-1 & EN 50549-2).
2. Ý nghĩa của chứng nhận G99 trên inverter điện mặt trời
Khi trong thông số kỹ thuật của inverter có ghi “G99 Certified” hoặc “G99 Compliant”, điều đó không chỉ là một ký hiệu kỹ thuật, mà là minh chứng cho chất lượng, độ an toàn và khả năng hòa lưới ổn định của thiết bị theo tiêu chuẩn điện lực quốc tế.
Chứng nhận G99 là một phần của quy chuẩn đấu nối điện quốc gia tại Vương quốc Anh, ban hành bởi ENA (Energy Networks Association) – cơ quan quản lý lưới điện phân phối và truyền tải của Anh. Tiêu chuẩn này định nghĩa toàn bộ các yêu cầu về an toàn, phản ứng điện, khả năng bảo vệ và vận hành đồng bộ khi inverter hoặc hệ thống phát điện được kết nối song song với lưới điện hạ áp và trung áp (LV/MV Distribution Network).
Nói cách khác, một inverter đạt chứng nhận G99 là thiết bị đã được kiểm định độc lập, đảm bảo có thể vận hành an toàn, thông minh và tương thích hoàn toàn với lưới điện công cộng của Anh và châu Âu.
An toàn khi hòa lưới
Inverter phải có khả năng phát hiện mất điện, sai pha, quá áp, thấp áp hoặc dao động tần số, và tự động ngắt kết nối khỏi lưới điện để bảo vệ cả hệ thống và người sử dụng.
Tương thích điện áp và tần số
Thiết bị phải hoạt động ổn định trong dải 230/400V ±10% và 50 Hz ±1 Hz, đảm bảo không gây nhiễu loạn hoặc làm mất cân bằng lưới điện.
Chống đảo lưới (Anti-Islanding Protection)
Inverter phải tự động ngắt khỏi lưới trong vòng ≤ 2 giây khi lưới mất điện. Đây là yêu cầu quan trọng nhất, giúp ngăn ngừa nguy cơ tai nạn điện đối với nhân viên kỹ thuật trong quá trình bảo trì.
Điều khiển công suất phản kháng (Reactive Power Control)
Thiết bị phải hỗ trợ điều khiển Q(U) hoặc duy trì hệ số công suất (PF) ≥ 0.95, nhằm ổn định điện áp lưới và hỗ trợ hệ thống trong các tình huống dao động tải.
Tự động tái hòa lưới (Auto Reconnection)
Sau khi lưới điện trở lại trạng thái bình thường, inverter chỉ được phép tái kết nối sau ít nhất 20–30 giây, tránh tình trạng sốc điện hoặc dao động điện áp.
Kiểm định và chứng nhận độc lập
Mọi inverter đạt G99 đều phải được kiểm tra tại phòng thí nghiệm được ENA phê duyệt (ví dụ: TÜV Rheinland, DNV GL, SGS…) trước khi được phép thương mại hóa.
3. Phân loại tiêu chuẩn G99 theo công suất hệ thống
Tiêu chuẩn G99 được chia thành nhiều cấp độ dựa trên công suất của hệ thống phát điện và quy mô kết nối với lưới điện. Mỗi loại quy định các yêu cầu kỹ thuật, thủ tục đăng ký và thử nghiệm riêng để đảm bảo an toàn và ổn định cho lưới điện.
| Phân loại | Công suất danh định | Đặc điểm và phạm vi áp dụng |
|---|---|---|
| G98 | ≤ 16A/pha (~3,68 kW 1 pha) | Dành cho hệ thống phát điện nhỏ (micro-generation) như hộ gia đình hoặc cơ sở dân dụng. Thủ tục đấu nối đơn giản, inverter chỉ cần đạt chứng chỉ G98. |
| G99 Type A | > 16A/pha đến ≤ 50 kW | Áp dụng cho hệ thống dân dụng lớn hoặc thương mại nhỏ. Yêu cầu thử nghiệm chức năng bảo vệ, khả năng chống đảo lưới và kiểm định công suất đầu ra. |
| G99 Type B | > 50 kW đến ≤ 1 MW | Áp dụng cho dự án thương mại và công nghiệp quy mô vừa. Yêu cầu thiết bị giám sát độc lập, thử nghiệm công suất phản kháng và kiểm soát điện áp tự động. |
| G99 Type C | > 1 MW đến ≤ 10 MW | Áp dụng cho các nhà máy điện mặt trời, gió hoặc hệ thống hybrid quy mô lớn. Phải đáp ứng yêu cầu giám sát SCADA, điều khiển công suất từ xa và báo cáo dữ liệu lưới theo thời gian thực. |
| G99 Type D | > 10 MW | Áp dụng cho các nhà máy điện quy mô utility (điện mặt trời, điện gió, biomass). Phải có chứng nhận grid code đầy đủ, khả năng điều khiển điện áp, tần số và công suất phản kháng ở cấp độ trạm biến áp. |
🔹 Tóm lại: Tiêu chuẩn G99 phân loại theo công suất giúp xác định quy trình đấu nối, mức độ kiểm định và yêu cầu kỹ thuật phù hợp cho từng quy mô hệ thống điện mặt trời, đảm bảo vận hành an toàn – ổn định – tuân thủ quy định lưới điện Anh và EU.
4. Link tham khảo chính thức
Tiêu chuẩn G99 – Engineering Recommendation G99: Requirements for the Connection of Generation Equipment in Parallel with Public Distribution Networks
được ban hành bởi Energy Networks Association (ENA) – cơ quan chịu trách nhiệm về vận hành và an toàn của hệ thống điện tại Vương quốc Anh.
Dưới đây là các nguồn tài liệu và đường dẫn chính thức để tra cứu, tải hoặc tham khảo tiêu chuẩn này:
-
🌐 Energy Networks Association (ENA) – Official G99 Standard: https://www.vde.com/en/fnn/topics/technical-connection-rules/power-generating-plants
5. Kết luận
Tiêu chuẩn G99 là một trong những chứng nhận kỹ thuật quan trọng nhất đối với các hệ thống điện mặt trời hòa lưới tại Anh và châu Âu. Khi một inverter được chứng nhận G99, điều đó có nghĩa thiết bị đã trải qua quy trình thử nghiệm nghiêm ngặt, đảm bảo khả năng vận hành an toàn, chống đảo lưới (anti-islanding), tự động tái hòa lưới, và điều khiển công suất phản kháng (Reactive Power Control) theo yêu cầu của lưới điện quốc gia.
Việc lựa chọn inverter đạt chứng nhận G99 mang lại nhiều lợi ích vượt trội:
-
Được phép hòa lưới hợp pháp tại Anh và các quốc gia EU.
-
Đảm bảo tính ổn định, an toàn và độ tin cậy cao cho hệ thống điện mặt trời.
-
Tăng tuổi thọ thiết bị và giảm nguy cơ sự cố do sai lệch điện áp hoặc tần số.
-
Được EVN và các cơ quan kỹ thuật tại Việt Nam công nhận, dễ dàng cấp phép đấu nối cho dự án thương mại và công nghiệp.
Vì vậy, G99 không chỉ là một tiêu chuẩn kỹ thuật,mà còn là chứng chỉ khẳng định chất lượng và độ an toàn quốc tế của inverter – yếu tố then chốt đảm bảo hệ thống điện mặt trời vận hành ổn định, bền vững và hiệu quả lâu dài.
VIỆT NAM SOLAR
- CÔNG TY TNHH VIỆT NAM SOLAR – MST: 0315209693
- Văn phòng/BH: 188 Đông Hưng Thuận 41, P. Đông Hưng Thuận, TP.HCM
- Showroom Cần Thơ: 41D Mậu Thân, P. Cái Khế, TP. Cần Thơ
- Kho HCM: 2937 QL1A, P. Đông Hưng Thuận, TP.HCM
- Kho Cần Thơ: 139–137 Tuyến tránh Thốt Nốt, P. Thốt Nốt, TP. Cần Thơ
- Hotline: 0981.982.979 – 088.60.60.660
- Email: lienhe@vietnamsolar.vn – kythuat@vietnamsolar.vn
- Website: vietnamsolar.vn
