Ngắn mạch là gì? Ngắn mạch là một thuật ngữ phổ biến được sử dụng trong lĩnh vực điện. Tuy nhiên, không phải ai cũng hiểu rõ về khái niệm ngắn mạch và cách nó hoạt động. Để giải đáp thắc mắc này, hãy cùng Việt Nam Solar tìm hiểu ngay trong bài viết dưới đây.

Ngắn mạch là gì?

Ngắn mạch hay còn được gọi là đoản mạch, là một hiện tượng phổ biến trong các hệ thống mạch điện. Nó xảy ra khi có một kết nối không bình thường giữa cực âm và cực dương trong mạch điện, có thể có điện áp khác nhau. Kết nối này làm giảm tổng điện trở của mạch xuống mức rất thấp, gây cho phép dòng điện lớn chảy qua mạch. Kết quả là dòng điện trong mạch tăng một cách không kiểm soát trong khi điện áp giảm đáng kể.

Tham Khảo GIá Chi TIết

Pin Lithium - Ac Quy - Pin lưu trữ điện mặt trời

48 Products

Tấm Pin Năng Lượng Mặt Trời

173 Products

Bộ Inverter Hòa Lưới Điện Mặt Trời

257 Products

Dây Điện

2 Products

Đoản mạch cũng có thể xảy ra khi dây dẫn mang điện nóng chạm vào dây trung tính. Điều này dẫn đến giảm điện trở của mạch và tăng dòng điện, nên dòng điện chảy theo hướng khác so với dự kiến ban đầu.

Nguyên nhân xảy ra hiện tượng ngắn mạch

Ngắn mạch có thể xảy ra do nhiều nguyên nhân khác nhau. Để tránh hiện tượng này, cần hiểu rõ các nguyên nhân trực tiếp gây ra nó.

Độ ẩm và hở dây dẫn: Nếu tường của ngôi nhà ẩm ướt và dây dẫn nguồn bị hở, có thể xảy ra chập cháy và gây ngắn mạch.
Quá tải: Khi thiết bị điện hoạt động vượt quá công suất được thiết kế, mạch điện không thể đáp ứng và gây ngắn mạch.
Sự tăng đột ngột dòng điện: Đôi khi, dòng điện tăng đột ngột trong mạch điện có thể gây nổ hoặc tạo ra tia lửa điện, gây ngắn mạch.
Hỏng hóc thiết bị điện: Các thiết bị điện như đèn, đồ gia dụng, ổ cắm điện, công tắc, phích cắm, cầu chì có thể bị lỗi và gây ngắn mạch.

Để tránh ngắn mạch, cần đảm bảo rằng hệ thống mạch điện được lắp đặt chính xác, không quá tải và thiết bị điện được bảo dưỡng định kỳ. Ngoài ra, kiểm tra và sửa chữa các hỏng hóc kỹ thuật sẽ giúp giảm nguy cơ ngắn mạch.

Phân loại ngắn mạch trong hệ thống điện

Trong hệ thống điện ngày nay, chúng ta gặp phải các dạng ngắn mạch sau đây:

Ngắn mạch 1 pha

Đây là sự cố khi một pha chập đất hoặc bị chập ở dây trung tính, gây ra hiện tượng ngắn mạch. Trong trường hợp này, dòng điện chỉ chảy qua một pha duy nhất, tạo ra lực điện động lớn và có thể gây cháy nổ hoặc chập cháy thiết bị.

Ngắn mạch 3 pha

Đây là loại ngắn mạch nguy hiểm nhất và có ảnh hưởng nặng nề nhất trong hệ thống điện. Ngắn mạch 3 pha xảy ra khi các dòng điện ba pha chập lại với nhau, tạo thành một mạch ngắn mạch. Khi điều này xảy ra, dòng điện rất lớn chảy qua hệ thống và có thể gây cháy nổ hoặc chập cháy.

Ngắn mạch hai pha

Đây là sự cố khi hai pha chập vào nhau trong hệ thống điện. Khi hai pha này kết hợp, dòng điện tăng đột ngột và tạo ra ngắn mạch. Tuy không nguy hiểm như ngắn mạch 3 pha, nhưng vẫn có thể gây ra cháy nổ và hỏng hóc thiết bị.

Ngắn mạch hai pha chạm đất

Đây là sự cố khi hai pha cùng chạm xuống đất cùng một lúc. Trong trường hợp này, dòng điện từ hai pha này truyền vào đất, gây ra ngắn mạch và có thể gây cháy nổ và chập cháy.

Các loại ngắn mạch này đều có thể gây ra tác động nghiêm trọng đến hệ thống điện, thiết bị và an toàn của người sử dụng. Việc phát hiện và khắc phục các ngắn mạch này là công việc quan trọng để đảm bảo hoạt động an toàn và ổn định của hệ thống điện.

Một số tác hại của hiện tượng ngắn mạch

Ngắn mạch gây ra những tác hại nghiêm trọng như sau:

Lực điện động lớn: Ngắn mạch tạo ra dòng điện vượt quá giới hạn, gây ra lực điện động mạnh, có thể phá hủy cấu trúc của các thiết bị điện.
Ngắn mạch duy trì: Nếu việc cô lập vùng ngắn mạch bị trễ, mạch điện có thể chuyển sang trạng thái ngắn mạch duy trì, gây hại đến hệ thống điện.
Tăng nhiệt độ: Dòng điện tăng cao gây tăng nhiệt độ, phá hủy tính cách điện và có thể gây cháy nổ, gây hỏa hoạn.
Hồ quang điện: Trong quá trình ngắn mạch, có thể hình thành hồ quang điện, tạo ra lượng nhiệt lớn và gây cháy các chất dễ cháy.
Hư hỏng thiết bị: Ngắn mạch có thể gây hư hỏng đối với các thiết bị khác trong hệ thống điện.
Sụt áp lưới điện: Ngắn mạch có thể gây sụt áp lưới điện, làm động cơ ngừng quay.
Gián đoạn cung cấp điện: Để loại trừ điểm ngắt mạch, nhiều phần tử của mạng lưới điện phải được cắt ra, gây gián đoạn việc cung cấp điện.

Do đó, ngắn mạch là một vấn đề nghiêm trọng trong hệ thống điện, có thể gây hại đến tính mạng, tài sản và hoạt động của các thiết bị và hệ thống điện.

Hướng dẫn kiểm tra ngắn mạch đơn giản

Để thực hiện việc sửa chữa một ngắn mạch một cách an toàn và hiệu quả, bạn có thể tham khảo các bước kiểm tra ngắn mạch dưới đây.

Tìm vị trí ngắt mạch điện

Đầu tiên, hãy tìm đến bảng điều khiển hoặc hộp điện để xác định vị trí ngắt mạch điện. Trên bảng điều khiển, bộ ngắt mạch điện thường được đánh dấu bằng đèn màu đỏ hoặc cam để chỉ ra vị trí ngắt mạch.

Kiểm tra dây nguồn thiết bị

Tiếp theo, hãy kiểm tra trực quan dây nguồn của thiết bị. Xem xét xem có dấu hiệu cháy cháy hoặc hư hỏng nào trên dây nguồn không. Nếu có dây nguồn bị đứt ngầm, bạn có thể sử dụng các công cụ như đồng hồ vạn năng hoặc kìm đo điện ampe để kiểm tra điện áp và điện trở trên dây nguồn. Việc sử dụng các thiết bị đo điện này sẽ giúp bạn phát hiện sự cố dây nguồn bên trong một cách nhanh chóng. Sau khi xác định được vị trí dây nguồn bị hỏng, hãy ngắt kết nối dây nguồn với hệ thống điện.

Thực hiện sửa chữa

Bật từng công tắc của thiết bị một cách tuần tự. Nếu bạn phát hiện rằng việc bật một công tắc cụ thể làm ngắt mạch một lần nữa, thì đó chính là vị trí ngắn mạch. Bạn có thể tiến hành sửa chữa sự cố tại vị trí đó. Tuy nhiên, nếu bạn không có kinh nghiệm hoặc kiến thức chuyên môn, hãy nhờ sự trợ giúp của một thợ sửa chữa chuyên nghiệp để đảm bảo an toàn.

Cách khắc phục tình trạng ngắn mạch

Hiện nay, có nhiều thiết bị và biện pháp phòng tránh ngắn mạch hiệu quả trong hệ thống điện. Dưới đây là một số công cụ và biện pháp thường được sử dụng:

Sử dụng aptomat: Trong quá trình lắp đặt hệ thống điện, việc sử dụng aptomat là một biện pháp hiệu quả để chống ngắn mạch. Aptomat là một thiết bị tự động ngắt mạch khi phát hiện dòng điện quá tải hoặc ngắn mạch. Nó giúp bảo vệ hệ thống điện và thiết bị khỏi những tác động tiêu cực của ngắn mạch.
Lắp đặt cầu chì: Việc lắp đặt cầu chì trong các công tắc điện cũng là một biện pháp quan trọng để ngăn ngừa ngắn mạch. Cầu chì có chức năng ngắt mạch khi dòng điện vượt quá giới hạn an toàn, giúp bảo vệ thiết bị và hệ thống điện.
Lắp đặt công tắc riêng cho từng thiết bị: Để tránh tác động của ngắn mạch lan tỏa sang các thiết bị khác, nên lắp đặt công tắc riêng cho từng thiết bị điện. Điều này giúp cách ly vùng ngắn mạch và ngăn chặn sự lây lan của tác động từ một thiết bị đến các thiết bị khác.
Rút phích cắm khi không sử dụng: Khi không sử dụng thiết bị điện, nên rút phích cắm ra khỏi ổ cắm. Điều này giảm nguy cơ ngắn mạch và tiếp xúc ngẫu nhiên với dòng điện.
Lựa chọn dây dẫn và thiết bị điện phù hợp: Khi lắp đặt hệ thống điện, cần lựa chọn dây dẫn và thiết bị điện phù hợp với yêu cầu và nhu cầu sử dụng. Điều này đảm bảo rằng hệ thống điện hoạt động ổn định và an toàn.

Các biện pháp trên giúp giảm thiểu nguy cơ ngắn mạch và đảm bảo an toàn cho hệ thống điện. Tuy nhiên, việc thực hiện lắp đặt và bảo trì hệ thống điện nên được thực hiện bởi các chuyên gia điện để đảm bảo tính hiệu quả và an toàn tối đa.

Lời kết

Tìm hiểu khái niệm ngắn mạch là gì và nhận thức về tác hại của nó là rất quan trọng để nhận ra tầm quan trọng của sự cố ngắn mạch. Đồng thời, Việt Nam Solar thấy rằng việc biết cách kiểm tra ngắn mạch và các biện pháp khắc phục cũng sẽ giúp bạn có thêm kiến thức hữu ích để cài đặt và sử dụng hệ thống điện một cách an toàn.

Mọi chi tiết xin liên hệ:

CÔNG TY TNHH VIỆT NAM SOLAR
MST: 0315209693
Địa chỉ: 56A Hồ Bá Phấn, Khu phố 4, Phường Phước Long A, TP. Thủ Đức, TP.HCM
Trung tâm bảo hành: 188 Đông Hưng Thuận 41, Phường Tân Hưng Thuận, Quận 12, TP.HCM
Kho chứa hàng: Lô B14-15 Đường số 2, KCN Hải Sơn, Xã Đức Hòa Hạ, Huyện Đức Hòa, Tỉnh Long An
Hotline: 0981.982.979 – 088.60.60.660
Email: [email protected]
Website: https://vietnamsolar.vn