Mặt trời – nguồn năng lượng vô tận và sạch sẽ từ vũ trụ, đã trở thành một lựa chọn hấp dẫn trong việc cung cấp năng lượng tái tạo cho hệ thống điện. Tính toán và thiết kế hệ thống điện năng lượng mặt trời là một quy trình quan trọng để tận dụng tối đa nguồn năng lượng này và đáp ứng nhu cầu năng lượng của con người một cách bền vững. Hãy cùng Việt Nam Solar tìm hiểu rõ hơn trong bài viết dưới đây.

Điện năng lượng mặt trời là gì?

Điện năng lượng mặt trời là một hệ thống sử dụng pin mặt trời để thu nhận các dòng bức xạ điện tử từ mặt trời và chuyển đổi chúng thành điện năng sử dụng. Quá trình này bắt đầu khi các tia nắng chiếu vào pin mặt trời, tạo ra dòng điện điện tử. Điện năng thu được từ pin mặt trời sau đó được chuyển đến bộ biến đổi inverter. Tại đây, dòng điện một chiều từ pin mặt trời được biến đổi thành dòng điện xoay chiều phù hợp để cung cấp cho các thiết bị tiêu thụ điện.

Tham Khảo GIá Chi TIết

Pin Lithium - Ac Quy - Pin lưu trữ điện mặt trời

48 Products

Tấm Pin Năng Lượng Mặt Trời

173 Products

Bộ Inverter Hòa Lưới Điện Mặt Trời

257 Products

Dây Điện

2 Products

Nguyên tắc hoạt động của điện năng lượng mặt trời là sử dụng nguồn năng lượng vô tận và không gây ô nhiễm từ mặt trời. Điều này làm cho năng lượng mặt trời trở thành một nguồn năng lượng xanh, sạch và thân thiện với môi trường. So với các phương pháp năng lượng truyền thống, điện mặt trời giảm thiểu hoặc loại bỏ hoàn toàn khí thải gây ô nhiễm và tác động tiêu cực đến không khí và môi trường tự nhiên.

Vì những lợi ích vượt trội của nó, điện năng lượng mặt trời đã được các quốc gia trên thế giới chú trọng phát triển. Nó được coi là một giải pháp năng lượng hàng đầu, và trong tương lai gần, dự kiến nó sẽ thay thế các nguồn năng lượng truyền thống khác. Sự phát triển của công nghệ điện mặt trời và nhận thức về tầm quan trọng của năng lượng tái tạo đã đẩy mạnh việc triển khai hệ thống điện mặt trời trên toàn cầu.

Cấu tạo của hệ thống điện năng lượng mặt trời

Hệ thống điện năng lượng mặt trời bao gồm các thành phần chính sau đây:

Pin năng lượng mặt trời: Đây là thành phần quan trọng nhất của hệ thống. Pin mặt trời được thiết kế để hấp thụ ánh sáng mặt trời và chuyển đổi năng lượng quang năng thành điện năng. Pin năng lượng mặt trời thường được làm từ tinh thể silicon và có khả năng tạo ra dòng điện một chiều (DC) khi tiếp xúc với ánh sáng mặt trời.
Giá đỡ (racking system): Đây là hệ thống khung và kết cấu hỗ trợ để lắp đặt pin mặt trời. Giá đỡ giúp cố định pin mặt trời và đảm bảo vị trí và góc nghiêng phù hợp để tối ưu hóa việc hấp thụ ánh sáng mặt trời. Nó cũng giúp bảo vệ pin mặt trời khỏi các yếu tố môi trường và đảm bảo độ ổn định của hệ thống.
Bộ điều khiển sạc (charge controller): Bộ điều khiển sạc được sử dụng để điều chỉnh quá trình sạc của pin mặt trời và bảo vệ hệ thống khỏi các vấn đề như quá sạc, quá xả hay ngắn mạch. Bộ điều khiển sạc đảm bảo rằng pin mặt trời được sạc đầy và duy trì trong điều kiện tối ưu để tối đa hóa hiệu suất và tuổi thọ của hệ thống.
Ắc quy lưu trữ (battery bank): Ắc quy lưu trữ được sử dụng để lưu trữ năng lượng điện từ pin mặt trời để sử dụng trong những thời điểm không có ánh sáng mặt trời hoặc khi nhu cầu sử dụng điện vượt quá năng lượng sản xuất từ pin. Ắc quy lưu trữ giúp cung cấp điện năng liên tục và ổn định cho các thiết bị tiêu thụ.
Bộ chuyển đổi inverter: Bộ chuyển đổi inverter được sử dụng để chuyển đổi dòng điện một chiều từ pin mặt trời thành dòng điện xoay chiều (AC). Điện năng xoay chiều này phù hợp với các thiết bị tiêu thụ điện thông thường như đèn, máy móc, và các thiết bị gia đình khác. Inverter giúp đảm bảo tương thích và tích hợp hệ thống năng lượng mặt trời vào hệ thống điện gia đình hoặc công nghiệp.

Cách thiết kế hệ thống điện năng lượng mặt trời

Bước 1: Tính tổng điện của tải tiêu thu hàng tháng mà điện mặt trời cung cấp

Để tính tổng số điện tải tiêu thụ hàng tháng, bạn cần tính tổng số Watt-hour (Wh) mà các thiết bị sử dụng mỗi ngày, sau đó nhân với số ngày trong tháng (thường là 30 ngày). Dưới đây là quy trình để tính toán:

Xác định công suất và thời gian sử dụng của mỗi thiết bị: Đầu tiên, xác định công suất của từng thiết bị điện (đơn vị là Watt) và thời gian sử dụng hàng ngày (đơn vị là giờ). Ví dụ, nếu bạn có một đèn compact fluorescent sử dụng công suất 15W và được bật trong 5 giờ mỗi ngày, công suất tiêu thụ hàng ngày của đèn này sẽ là 15W x 5 giờ = 75Wh.
Tính toán tổng Watt-hour hàng ngày: Tiếp theo, tính tổng số Watt-hour mà các thiết bị sử dụng mỗi ngày bằng cách cộng tất cả các Watt-hour của từng thiết bị. Ví dụ, nếu bạn có thêm một quạt điện sử dụng 50W trong 3 giờ mỗi ngày, tổng số Watt-hour hàng ngày sẽ là 75Wh (đèn) + 50W x 3 giờ = 225Wh.
Tính tổng số Watt-hour hàng tháng: Cuối cùng, nhân tổng số Watt-hour hàng ngày với số ngày trong tháng để tính tổng số Watt-hour toàn tải đã sử dụng trong một tháng. Với ví dụ trên và giả sử tháng có 30 ngày, tổng số Watt-hour hàng tháng sẽ là 225Wh x 30 ngày = 6750Wh (hoặc 6.75 kWh).

Lưu ý rằng quá trình tính toán này chỉ mang tính chất ước lượng và dựa trên giả định rằng công suất và thời gian sử dụng của các thiết bị không thay đổi hàng ngày. Để có kết quả chính xác hơn, bạn nên xem xét theo dõi và ghi nhận sử dụng điện của từng thiết bị trong một khoảng thời gian dài hơn.

Bước 2: Tính tổng điện mà pin mặt trời phải cung cấp cho toàn tải mỗi ngày

Để thiết kế hệ thống điện năng lượng mặt trời, cần tính toán tổng điện mà các tấm pin mặt trời cần cung cấp cho toàn bộ tải điện. Điều này đảm bảo rằng hệ thống sẽ có đủ năng lượng để đáp ứng nhu cầu tiêu thụ và đồng thời tính đến các yếu tố như sự hao tổn và những ngày có ánh nắng mặt trời không tốt.

Công thức chung để tính tổng điện mà pin mặt trời phải cung cấp là (1.3 – 1.5) lần tổng điện tiêu thụ của toàn bộ tải. Trong đó, hệ số an toàn từ 1.3 đến 1.5 được áp dụng để tính đến sự biến đổi trong tình hình ánh sáng mặt trời và hao tổn của hệ thống.

Ví dụ, nếu tổng điện tiêu thụ hàng tháng của toàn bộ tải là 500 kWh, thì tổng điện mà pin mặt trời cần cung cấp sẽ là (1.3 – 1.5) * 500 kWh = 650 kWh đến 750 kWh. Điều này đảm bảo rằng hệ thống pin mặt trời có khả năng cung cấp đủ năng lượng cho toàn bộ tải và đồng thời tính đến các yếu tố biến đổi và hao tổn.

Bước 3: Tính công suất pin mặt trời cần sử dụng

Để thiết kế hệ thống điện năng lượng mặt trời, cần tính toán công suất của các tấm pin mặt trời. Công suất này phụ thuộc vào tình hình thời tiết của từng vùng, vì cùng một tấm pin mặt trời khi đặt ở vùng này sẽ có công suất hấp thụ năng lượng mặt trời khác với vùng khác. Do đó, trước khi thiết kế hệ thống, cần tiến hành khảo sát từng vùng và xác định chỉ số điện mặt trời cụ thể.

Mức hấp thụ trung bình của năng lượng mặt trời tại Việt Nam được cho là 4.58 kWh/m²/ngày. Để tính toán công suất của tấm pin mặt trời, chúng ta lấy tổng số điện mà pin mặt trời cung cấp và chia cho 4.58. Kết quả sẽ cho ta công suất của tấm pin mặt trời đó, tính bằng đơn vị kW.

Để tính số lượng tấm pin mặt trời cần sử dụng, chúng ta lấy tổng công suất của hệ thống pin mặt trời cần dùng và chia cho công suất của mỗi tấm pin. Kết quả sẽ cho ta số lượng tấm pin mặt trời cần thiết.

Lưu ý rằng khi lựa chọn sản phẩm pin mặt trời, cần xem xét công suất của từng tấm pin và đảm bảo rằng tổng công suất của hệ thống pin mặt trời đáp ứng đủ nhu cầu tiêu thụ điện và điều kiện của vùng mà hệ thống sẽ được đặt.

Bước 4: Tính toán bộ chuyển đổi inverter

Khi thiết kế hệ thống điện năng lượng mặt trời, chúng ta thường sử dụng hai loại inverter chính là inverter sine tần số cao và inverter sine tần số thấp.

Nếu lựa chọn inverter sine tần số cao cho hệ thống, công suất của inverter phải đủ lớn để đáp ứng dòng điện khi tất cả các tải được bật lên. Vì vậy, tốt nhất là công suất của inverter nên từ 150% đến 200% công suất của toàn bộ tải. Điều này đảm bảo rằng inverter có khả năng xử lý tải cao và có đủ dư địa cho các tình huống đặc biệt, như khởi động lại tất cả các thiết bị trong hệ thống. Thường khi các thiết bị được khởi động, dòng điện cần thiết tăng từ 4 đến 6 lần so với khi hoạt động ổn định. Ngoài ra, chúng ta cũng có thể áp dụng phương pháp vận hành mềm để giảm công suất của inverter trong một số trường hợp.

Nếu lựa chọn inverter sine tần số thấp, công suất của inverter chỉ cần từ 125% đến 150% công suất của toàn bộ tải. Tuy nhiên, nhược điểm của loại inverter này là tiêu hao điện năng khá lớn.

Khi chọn inverter cho hệ thống điện năng lượng mặt trời, chúng ta cần chọn inverter phù hợp với điện áp của dòng điện sạc cho ắc quy hoặc điện áp của hệ pin mặt trời. Điều này đảm bảo tính tương thích và hiệu quả hoạt động của hệ thống.

Bước 5: Tính toán ắc quy lưu trữ (Battery)

Khi thiết kế hệ thống điện năng lượng mặt trời, nên sử dụng loại ắc quy nạp xả sâu (deep-cycle battery). Loại ắc quy này cho phép xả năng lượng đến mức thấp nhất và nạp đầy nhanh chóng. Nó có khả năng xả rất nhiều lần mà không bị hư hỏng từ bên trong, đồng thời có tuổi thọ cao và bền bỉ.

Có hai cách tính toán công suất của ắc quy:

Tính toán dựa trên tổng điện sản xuất mỗi ngày của pin mặt trời: Dung lượng của mỗi ắc quy phải chứa được từ 1.5 đến 2 lần dòng điện mà pin mặt trời sản xuất ra mỗi ngày. Hiệu suất xả nạp của ắc quy trung bình khoảng 70% đến 80%. Để tính công suất của ắc quy, ta lấy tổng lượng điện mà pin mặt trời sản xuất ra trong một ngày chia cho 0.7 hoặc 0.8, sau đó nhân với 1.5 hoặc 2 lần. Trong trường hợp bạn thiết kế hệ thống chỉ để sử dụng vào ban ngày, công suất của ắc quy chỉ cần bằng lượng điện mà pin mặt trời sản xuất trong một ngày là đủ.
Tính toán công suất ắc quy cần dùng cho những ngày dự phòng: Khi không có ánh nắng mặt trời và pin mặt trời không thể sản xuất điện. Dung lượng ắc quy tối thiểu trong trường hợp này được tính bằng tổng lượng điện tiêu thụ của toàn bộ tải mỗi ngày chia cho tổng hiệu suất xả nạp của ắc quy (trung bình là 80% = 0.8), nhân với mức xả sâu nhất của ắc quy và điện thế của ắc quy.

Bước 6: Thiết kế bộ điều khiển sạc pin mặt trời (solar charge controller)

Bộ điều khiển sạc (solar charge controller) cần có đầu vào phù hợp với điện thế của pin mặt trời và đầu ra có điện thế tương đương với điện thế của ắc quy hoặc điện lưới. Trên thị trường hiện nay có nhiều loại solar charge controller khác nhau, vì vậy bạn cần lựa chọn loại phù hợp với hệ thống điện năng lượng mặt trời của mình.

Đối với các hệ thống điện năng lượng mặt trời lớn có nhiều dãy pin mặt trời khác nhau, mỗi dãy sẽ cần một bộ điều khiển sạc riêng để phụ trách cho pin của dãy đó.

Công suất của bộ điều khiển sạc trong hệ thống cần đủ lớn để nhận điện từ pin và đảm bảo đủ công suất để nạp ắc quy. Một tiêu chí để lựa chọn bộ điều khiển sạc pin mặt trời là chọn dòng Imax bằng 1.3 lần dòng ngắn mạch của điện mặt trời. Điều này đảm bảo bộ điều khiển có khả năng xử lý dòng điện cao nhất mà pin mặt trời có thể tạo ra.

Tham khảo hệ thống điện năng lượng mặt trời

Hệ thống điện năng lượng mặt trời thường bao gồm các thành phần chính sau:

Pin mặt trời (Solar Panels): Các pin mặt trời được lắp đặt để chuyển đổi năng lượng ánh sáng mặt trời thành điện năng. Các pin thường được làm từ tấm tinh thể silicon và có khả năng tạo ra điện năng khi tiếp xúc với ánh sáng mặt trời.
Bộ điều khiển sạc (Solar Charge Controller): Bộ điều khiển sạc quản lý quá trình sạc pin mặt trời và đảm bảo rằng pin được sạc một cách hiệu quả và an toàn. Nó giúp điều chỉnh dòng điện và điện thế đầu vào từ pin mặt trời để phù hợp với yêu cầu của hệ thống.
Bình ắc quy (Battery): Bình ắc quy được sử dụng để lưu trữ năng lượng điện từ pin mặt trời để sử dụng khi ánh sáng mặt trời không có sẵn, như trong ban đêm hoặc trong điều kiện thời tiết không thuận lợi. Bình ắc quy nạp xả sâu (deep-cycle battery) thường được sử dụng trong hệ thống điện năng lượng mặt trời.
Bộ biến đổi nguồn (Inverter): Bộ biến đổi nguồn chuyển đổi điện năng mặt trời (DC) được lưu trữ trong bình ắc quy thành điện năng xoay chiều (AC) để cung cấp điện cho các thiết bị trong nhà hoặc hệ thống điện.
Hệ thống điều khiển và theo dõi (Control and Monitoring System): Một hệ thống điều khiển và theo dõi được sử dụng để quản lý và kiểm soát hoạt động của hệ thống điện năng lượng mặt trời. Nó cung cấp thông tin về hiệu suất hoạt động, lượng năng lượng sản xuất và tiêu thụ, và các thông số khác của hệ thống.
Mạch điện và thiết bị bảo vệ (Wiring and Protection Devices): Mạch điện và các thiết bị bảo vệ như cầu chì (fuses) và thiết bị ngắt mạch (circuit breakers) được sử dụng để bảo vệ hệ thống khỏi quá tải và ngắn mạch.
Hệ thống giám sát từ xa (Remote Monitoring System): Trong một số trường hợp, hệ thống điện năng lượng mặt trời có thể được kết nối với hệ thống giám sát từ xa để theo dõi và điều khiển từ xa hoạt động của hệ thống, đồng thời cung cấp thông báo và báo động khi có sự cố xảy ra.

Hệ thống điện năng lượng mặt trời được thiết kế dựa trên yêu cầu và nhu cầu sử dụng của người dùng. Kích thước và công suất của các thành phần trong hệ thống sẽ phụ thuộc vào lượng điện năng tiêu thụ hàng ngày, vùng địa lý, hiệu suất pin mặt trời, và yêu cầu khác của người dùng.

Lời kết

Việt Nam Solar hy vọng những thông tin trên đã giúp bạn có cái nhìn tổng quan về việc tính toán và thiết kế hệ thống điện năng lượng mặt trời. Nếu bạn có bất kỳ câu hỏi hoặc cần thêm thông tin, hãy liên hệ với chúng tôi qua hotline bên dưới để được tư vấn chi tiết hơn.

Mọi chi tiết xin liên hệ:

CÔNG TY TNHH VIỆT NAM SOLAR
MST: 0315209693
Địa chỉ: 56A Hồ Bá Phấn, Khu phố 4, Phường Phước Long A, TP. Thủ Đức, TP.HCM
Trung tâm bảo hành: 188 Đông Hưng Thuận 41, Phường Tân Hưng Thuận, Quận 12, TP.HCM
Kho chứa hàng: Lô B14-15 Đường số 2, KCN Hải Sơn, Xã Đức Hòa Hạ, Huyện Đức Hòa, Tỉnh Long An
Hotline: 0981.982.979 – 088.60.60.660
Email: [email protected]
Website: https://vietnamsolar.vn